7.2 lik Van depreminde 582 vatandaşımız arasında eğitim ordumuzun 64 fedakar öğretmenini kaybetmemizin üzerinden henüz 6 ay bile geçmedi. Çarçabuk değişen gündem ile formatlanan hafızalarımız Van’ı unutmuş gibi.
Kayıplarımız için yapacağımız bir şey olmasa da, kalanları sağlıklı ve mutlu kılmaya çalışmak gerekirdi. Oysa devletin şefkatli eli yerli halka ulaşmadığı gibi memuruna da değmedi bir türlü…
Deprem sırasında bölgede çalışan öğretmenlere olağanüstü haller kapsamında yer değiştirme hakkını tanımayan MEB, deprem sonrası atanan 7 bin öğretmene de aynı şekilde acımasız davrandı. Barınma, ulaşım gibi acil ihtiyaçlarını karşılamada türlü sıkıntı yaşayan öğretmenlerimiz yatakhaneye dönüştürülmüş sınıflara, konteynırlara hatta çadırlara sığınmak zorunda kaldılar.
Depremden sonra yapılan açıklamada aylık 300 TL olan deprem tazminatının Van’da görev yapan tüm devlet memurlarına 6 ay boyunca verileceğinin duyurulmasına rağmen öğretmenlere görevde olmadıklarından dolayı ilk iki aylık kısmı verilmemiştir. Ayrıca oturdukları evler ağır hasarlı olan ya da evine güvenemeyen birçok öğretmen evlerini farklı illere taşımak zorunda kaldılar ve bu yılı bitirebilecek şekilde barınma sorunlarına kendileri çözüm buldular. Bu onlar için maddi bir külfeti de beraberinde getirdi. Okulların açılma tarihi deprem sonrasında iki kez değiştirildiği için birçok öğretmen aldığı uçak biletini değiştirmek zorunda kaldı, ücret iadesi alamadı.
Van’da çalışan öğretmenler aldıkları para yaptıkları masrafın altında kalmışken bir de görevde değildiniz diyerek tazminatın iki aylık kısmının verilmemesini anlayamadılar. Ayrıca her ikisi de öğretmen olan evli çiftler de bu tazminatın sadece %75’lik kısmından faydalanabiliyorlar. Yani bekar olan ya da eşi öğretmen olmayan, eşi çalışmayan öğretmenler 300 TL tazminat alırken her ikisi de öğretmen olan eşler aylık 225 TL tazminat almaktadırlar. Madem herkes birey olarak görev yapıyor evlilere neden tazminatın sadece %75’i ödeniyor anlamak mümkün değil. Bununla birlikte hasta olup rapor alınan dönemlere ait tazminatlar da kesilerek öğretmenlere ödenmemektedir.
Van’da birçok ev sahibi deprem korkusu nedeniyle evine girememektedir. Bu kişiler ya başka şehirlerde ya da çadırda, konteynırlarda kalmaktadırlar. Ev sahipleri kendi giremedikleri evlerini özellikle şehirde kalacak yer sıkıntısı yaşayan öğretmenlere kiraya vermiş bulunuyorlar. Yazın gelmesi ve havaların ısınması ile bu ev sahipleri evlerine dönecekler ve buralarda kalan öğretmenler açıkta kalacaklardır. Buna bağlı olarak da Van’da barınma sorunu yeni eğitim öğretim yılında iki katına çıkacaktır.
Örnek vermek gerekirse; Van’da 8 yıldır görev yapan bir öğretmenimiz deprem sonrası evini ve ailesini başka bir ile taşımak zorunda kalmıştır. Okulların açılması ile görevinin başına dönen öğretmen arkadaşımız mecburen Van’da da kalacak bir yer bulmak zorunda kalmıştır, halen hem evini taşıdığı yere hem de kendi kaldığı yere kira ödemektedir.
Örnekte bahsettiğimiz arkadaşımız gibi bir çok öğretmen arkadaşımız eşini ve çocuklarını başka illere bırakıp görevinin başına döndü. Bu kadar özveri gösteren öğretmenlere verilecek olan tayin hakkı onların çektikleri sıkıntının son bulmasını sağlayacaktır. Aksi halde başka illere evlerini taşıyan arkadaşlarımız bir kez daha evlerini Van’a taşımak zorunda kalacak ve ikinci bir masraf yapacaklardır.
Deprem nedeniyle Van Merkez ve Erçiş’te eğitime verilen 46 günlük aranın telafisi için 6 Şubat 2012 tarihinden itibaren cumartesi günlerinin eğitime dahil edilmesinin ardından 1 Mart itibari ile günde 6 saat olan ders sayısı 7’ye çıkarılmıştır. Üniversitelerde bile böylesine yoğun bir eğitim öğretim faaliyeti yokken ilköğretim ve lise öğrencilerinin bu yoğun program ile başarılı olmaları hedeflenmiştir ama öğretmenlerin genel kanısı öğrencilerin bu yoğun program altında eziliyor oldukları yönündedir.
Yoğunlaştırılmış ders programı sonucunda 7. saatler ve cumartesi günleri derse giren öğretmenler haftada 12 saate kadar fazladan derse girmektedirler. Ama yapılan son değişiklik ile yoğunlaştırılmış programda derse giren öğretmenlere en fazla 10 saatin ek ders ödemesinin yapılması kararı alınmış ve öğretmenler 12 saat derse girdikleri halde 10 saati aştığı gerekçesi ile iki saatin ücretini alamamaktadır. Depremzede öğretmeni fazladan, ücretsiz çalıştırmak en hafifinden zulümdür, emek gaspıdır.
Şu an Van’da görev yapan öğretmenler depremden dolayı tayin haklarının okul kapandıktan sonra verilmesini bekliyor. Tüm öğretmenler depremden sonra görevinin başına gelmiş ve deprem öncesindeki gibi tüm özverileriyle görevlerini yapmaktadır. Eğitim hizmetini her şeye rağmen ve “zorla” yaptırmak eğitim felsefesi ile çelişir. Deprem travmasını yaşamış, hala da yaşamakta olan öğretmenlere ek ders ücretleri, tazminatları geriye dönük eksiksiz ödenmeli, yasadan kaynaklı olağan üstü haller kapsamındaki tayin hakkı ivedilikle teslim edilmelidir.
Buçuklu zamların telaşıyla doğudaki öğretmenleri, deprem bölgesinde çok zor şartlarda üstelik bedavaya getirme mantığıyla çalıştırılan öğretmenleri unutanlar olabilir. Biz unutmadığımız gibi daima gündemde tutacak, herkese de hatırlatacağız. Orda bir VAN var, hiç de uzak değil bize…
Cansel GÜVEN
AES Genel Başkanı
eğitimajansı